Η καραντίνα στην Αβάνα – του Νεκτάριου Αβραμάκη

Στα πιο πρόσφατα άρθρα, διαβάζω για έλλειψη τροφίμων, ειδών υγιεινής στην Κούβα. Πάνω λοιπόν σε αυτό θα ήθελα να παραθέσω την δική μου άποψη και πραγματικότητα, η οποία αφορά τουλάχιστον από το 2004 και μετά, που πρωτοήρθα στην Κούβα. 

Δεν θα αναφερθώ στο εμπάργκο, άλλωστε πέρα από ότι είναι ένας παράγοντας, είναι πλέον πολύ

 γνωστό.

Αβάνα, Κούβα – 10/5/2020  

Λόγω της καραντίνας, έτσι και εγώ όπως και σχεδόν όλοι μας, είμαι αρκετό χρόνο συνδεδεμένος στο ίντερνετ. (Προσπαθώ να διαβάζω βιβλία όσο πιο πολύ μπορώ, αν και φοβάμαι ότι σε λίγο θα εξαντλήσω την μικρή μου βιβλιοθήκη). Λόγω του γεγονότος την σύνδεσης μου, διαβάζω συχνά πυκνά και άρθρα για την Κούβα. Την χώρα που ζω. Μου αρέσει να διαβάζω, ο διάλογος και οι απόψεις. Μου αρέσει και να εκφράζομαι. Στα πιο πρόσφατα άρθρα, διαβάζω για την έλλειψη τροφίμων, ειδών υγιεινής στην Κούβα. 

Πάνω λοιπόν σε αυτό θα ήθελα να παραθέσω την δική μου άποψη και πραγματικότητα, η οποία αφορά τουλάχιστον από το 2004 και μετά, που πρωτοήρθα στην Κούβα. Δεν θα αναφερθώ στο εμπάργκο, άλλωστε πέρα από ότι είναι ένας παράγοντας, είναι πλέον πολύ γνωστό. Θα πω λοιπόν, ότι γενικά στην Κούβα, πάντα υπήρχαν ελλείψεις τροφίμων. Κυρίως τροφίμων που το νησί δεν παράγει, οπότε αναγκαστικά γίνονται εισαγωγές. Εισαγωγές που πληρώνονται σε σκληρό συνάλλαγμα, το οποίο η Κούβα, προσπαθεί να εκταμιεύει από της εξαγωγές της, κυρίως Νικέλιο, Πούρα, Ζάχαρη, Ρούμι, αλλά και τον τουρισμό. Το μέγεθος λοιπόν τον αγαθών που εισάγονται, είναι προσαρμοσμένο, στης αντίστοιχες εξαγωγές που κάνει το νησί και φυσικά τον τουρισμό. 

Πριν προχωρήσω, ίσως κάποιος ρωτήσει γιατί γίνονται εισαγωγές; Απλά γιατί το νησί δεν μπορεί να παράγει κάποια προϊόντα είτε λόγω εδάφους, είτε διότι δεν έχει την τεχνογνωσία, είτε τις πρώτες ύλες, είτε το κόστος είναι πολύ υψηλό , όποτε αυτά τα προϊόντα τα εισάγει. Όπως και η δική μας πατρίδα εισάγει ρούμι, πούρα, αλλά και ζάχαρη. 

Πάμε λοιπόν στο τώρα, στο σήμερα, στην εποχή του Coronovairus. Διαβάζω λοιπόν ότι δεν υπάρχουν σαπούνια, απορρυπαντικά, κλπ. Να πω ότι δεν είναι έτσι, να πω ότι υπάρχουν, αλλά είναι δύσκολα και πολλές φορές έχει μεγάλες “ουρές” για να τα αγοράσεις. Αυτό, δηλαδή οι ουρές, είναι ένα άλλο θέμα, άλλα όπως θα διαβάσετε παρακάτω είναι αλληλένδετο με τις ελλείψεις. Διαβάζω ότι δεν υπάρχει ρύζι, φασόλια, λάδι, κλπ. Και εδώ ισχύει ότι και παραπάνω. Όσο για το κρέας, το κοτόπουλο; Ναι, εδώ υπάρχει θέμα και θα πω την άποψη μου ξεχωριστά, στο τέλος. 

Βλέπουμε λοιπόν αυτές της μεγάλες ουρές με τον κόσμο να περιμένει έξω από τα καταστήματα μέχρι να έρθει η σειρά του για να αγοράσει, τα προϊόντα που θέλει. Πως λοιπόν τώρα αυτές οι ελλείψεις που αναφέρω, συνδέονται με τις ουρές; Εξηγώ λοιπόν και θα αναφέρω και ένα προσωπικό περιστατικό, πολύ πρόσφατο, παρακάτω. Το οποίο μου έδωσε πέρα από την άσχημη εντύπωση και την βοήθεια να κατανοήσω ακόμα παραπάνω, έναν πόλεμο που γίνεται στην Κούβα. Έναν βρώμικο πόλεμο. 

Τον τελευταίο καιρό στο νησί, υπάρχουν έντονες φήμες, ότι δεν υπάρχουν τρόφιμα, ότι πάμε σε “periodo especial” (ειδική περίοδο), ότι, ότι, ότι…… . χίλια ότι. Κάποιοι άνθρωποι διαδίδουν αυτές της φήμες, Κουβανοί φυσικά, που τα συμφέροντα τους είναι αντίθετα με όσα πρεσβεύει η Επανάσταση. Εύλογα δεν είναι όλοι οι Κουβανοί με την Επανάσταση. Υπάρχουν άνθρωποι εδώ που έχουν συγγενείς που έφυγαν για το Μαΐάμι, όταν ο Φιδέλ ανέλαβε την εξουσία, υπάρχουν εδώ αντικαθεστωτικοί ,"opositores" ονομάζονται και υπάρχουν άνθρωποι που πληρώνονται. 

Όλες αυτές οι φήμες, που κυκλοφορούν σίγουρα επηρεάζουν πολλούς ανθρώπους και ιδιαίτερα ανθρώπους και οικογένειες που έχουν μνήμες από την “periodo especial” που ουσιαστικά άρχισε το 1989 στην Κούβα. Αυτά τα άσχημα χρόνια, ξυπνούν, εξίσου άσχημες αναμνήσεις. ( Να σημειώσω ότι στης “ουρές” θα δείτε λίγους νεαρούς ανθρώπους ). Το αποτέλεσμα, δείτε εδώ τον συνδυασμό ελλείψεων και ουράς , είναι αυτοί οι άνθρωποι φοβούμενοι τυχόν ελλείψεις, να πηγαίνουν κάθε μα κάθε ημέρα στα μαγαζιά που πουλάνε τρόφιμα, (ενώ έχουν ψωνίσει, πχ την προηγούμενη τρόφιμα για 4-5-6 ήμερες, άρα έχουν επάρκεια και δεν χρειάζεται να ξαναπάνε την επόμενη ) και να ξανά αγοράζουν πράγματα, για να τα αποθηκεύσουν. 

Αυτό είναι μια αλυσίδα και μια επανάληψη. Και φυσικό είναι ότι θα υπάρχουν ελλείψεις όταν έχεις την κάθε ημέρα -αναφέρω υποκειμενικά ένα νούμερο – 500.000 κόσμο στην Κούβα να ψωνίζει. Και δεν ψωνίζουν, χαρτοπετσέτες και καλλυντικά, αλλά τρόφιμα και είδη υγιεινής. Δείτε λοιπόν και από αυτήν την πραγματικότητα το θέμα, πλέον του εμπάργκο και της οικονομικής κατάστασης της Κούβας, που οι εισαγωγές της δεν μπορούν να πληρωθούν με το τοπικό νόμισμα. 

Επίσης κάποιοι, κακοήθεις στην καλύτερη των περιπτώσεων, μεταπωλούν αυτά τα προϊόντα στην διπλάσια και τριπλάσια τιμή, εκμεταλλευόμενοι το όλο θέμα. Αυτό το κυνηγά ιδιαίτερα το κράτος και τουλάχιστον τον τελευταίο μηνά, αυτό που έχει πέσει στην αντίληψη μου, ( αναφορές στην τηλεόραση, περιοδικά, αλλά έπιασαν και έναν στην περιοχή που ζω ), είναι ότι έχουν συλλάβει πολλούς από αυτούς να έχουν κυριολεκτικά αποθήκες με τρόφιμα και διάφορα προϊόντα στα σπίτια τους. Δεν μπορώ να διανοηθώ, ότι κάποιος – όπως κάποιοι που πιάστηκαν – είχαν στα σπίτια τους 60 κιβώτια μπύρας, αναψυκτικών, 70 κούτες με μπισκότα, σαμπουάν, εκατοντάδες σαπούνια, 5 σάκους ρύζι των 50 Kg, δεκάδες κιλά συσκευασμένου κρέατος κλπ. Αυτό για εμένα είναι ένα είδος ”πολέμου”. 

Και σε ότι αφορά την προσωπική μου εμπειρία, απλά την αναφέρω και θα βγάλετε τα συμπεράσματά σας. Πριν λίγες ήμερες και εγώ όπως όλοι μας άλλωστε, έψαχνα να βρω κάποια προϊόντα τα οποία μου έλειπαν ή τελείωναν και για να κυριολεκτώ, έψαχνα καφέ, διότι είμαι λάτρης του καφέ. Ψάχνοντας λοιπόν στα μαγαζιά της περιοχής μου, βρήκα σε ένα καφέ. Αλλά η ουρά ήταν πολύ μεγάλη και όπως το υπολόγισα, θα έπρεπε να περιμένω κάποιες ώρες , πράγμα που δεν ήθελα, διότι είχα και να μαγειρέψω. Μαγειρεύω από χάλια έως μέτρια, αλλά το παλεύω. 

Αποφάσισα λοιπόν να πάω να δω και σε δυο άλλα μικρά μαγαζιά, εκεί στην περιοχή μου, εάν υπήρχε καφές. Στο ένα δεν είχε, στο άλλο περνώντας είδα και εκεί ουρά αλλά πολύ λιγότερη. Ρώτησα λοιπόν δύο κυρίες που ήταν σχεδόν τελευταίες στην ουρά, εάν ήξεραν τι έχει μέσα στο κατάστημα, διότι και αυτές περίμεναν να ψωνίσουν. Φανταστείτε δε, ότι ήμουν με το μηχανάκι μου και δεν είχα κατέβει να παρκάρω. Και οι δυο αυτές κυρίες μου είπαν, ότι έχει μόνον μέλι!!!!!! Και τίποτα άλλο, μάλιστα με διαβεβαίωσαν! 

Έχω γράψει ότι ζω πολλά χρόνια στην Κούβα και η εμπειρία μου είναι μεγάλη εδώ, οπότε μου φάνηκε, συγχωρέστε με για την έκφραση, “ηλίθιο” όλοι αυτοί οι άνθρωποι να περίμεναν να πάρουν μέλι. Από την άλλη, θα πείτε, γιατί οι κυρίες να πουν ψέμματα αφού εγώ θα έμπαινα πίσω από αυτές στην ουρά για να ψωνίσω, άρα δεν θα είχαν πρόβλημα μήπως και δεν φτάσουν τα προϊόντα. Λοιπόν, όπως είπα ζω πολλά χρόνια εδώ. Έτσι απλά πάρκαρα το μηχανάκι μου λίγο ποιο πάνω. Κατέβηκα με τα πόδια μέχρι το κατάστημα, πήγα μέχρι την είσοδο και αφού ζήτησα την άδεια - να κάνω μια ερώτηση στο προσωπικό - από αυτούς που ήταν εκεί και περίμενα να ψωνίσουν, ανακάλυψα, έμαθα ότι... 

Το κατάστημα έχει καφέ, ναι το Άγιο καφεδάκι που πίνω, λάδι, κονσέρβες τομάτες, σάλτσα για μακαρόνια -ακριβή βέβαια- , παγωτά Nestle , τα οποία τα φτιάχνουν εδώ και έχουν πολύ καλή ποιότητα και πολύ καλή τιμή, π χ 500 gr παγωτό 1,25 – 1,75 σε ευρώ μέσες άκρες, για να έχετε μια εικόνα κόστους. Είχε και κάποια άλλα πράγματα, πχ σφουγγαρίστρες. Όπως καταλαβαίνετε, αυτές οι κυρίες μου είπαν ψέμματα και όχι απλά ψέμματα, ψέμματα επί σκοπού. Περίμενα λοιπόν στην σειρά μου και μετά από 45΄ ψώνισα. 

Να πω και για το κοτόπουλο. Πάντα, τουλάχιστον όσο εγώ μπορώ να θυμηθώ, η Κούβα έκανε εισαγωγές κοτόπουλου, διότι το ντόπιο δεν έφτανε. Κυρίως από Καναδά και τα τελευταία χρόνια από Βραζιλία. Αλλά με την άνοδο στην διακυβέρνηση της Βραζιλίας του κυρίου Bolsonaro, υπάρχει ένα σοβαρό θέμα μη εισαγωγών. Εδώ και καιρό. Και δεν εισάγαμε, μόνον κοτόπουλα, αλλά και λουκάνικα, μπισκοτοειδη, σαμπουάν κλπ. 

Για το χοιρινό, πράγματι υπάρχει έλλειψη, αλλά δεν ξέρω το γιατί, ενώ έχουμε πολλά χοιρινά. Αυτό δεν ξέρω που μπορεί να οφείλεται. Αν και έχω ρωτήσει, δεν έμαθα κάτι παραπάνω πέρα από ότι, λόγω του υιού, δεν εκτελούνται πλέον οι μεταφορές από επαρχία σε επαρχία, (αυτό για της μεταφορές είναι αλήθεια) αλλά όπως είπα δεν ξέρω θετικά. Πάντως ζαμπόν χοιρινό τύπου “Bicky”, όπως το ονομάζουν εδώ, έχει και ”recorteria”, κομμάτια σχεδόν τετραγωνισμένα χοιρινού κρέατος με λίπος, τα οποία συνήθως τα βάζουν μέσα στα φασόλια για περισσότερη γεύση. 

Πάλι να πω ότι εδώ κανείς δεν πεινάει. Φυσικό είναι ο κόσμος να φωνάζει όταν δεν βρίσκει εύκολα για παράδειγμα,κοτόπουλο. Τα βασικά όμως διατροφής -αναφέρω κάποια- ρύζι, αυγά, φασόλια, γιούκα, μαλάνγκα, πλάτανος, φρούτα εποχής, λαχανικά εποχής, ψωμί, λάδι, βούτυρο, καφές, μακαρόνια, είναι διαθέσιμα. Όπως και τα βασικά της υγιεινής, όπως σαπούνι σώματος, σαπούνι για πλύσιμο, απορρυπαντικό, κλπ. Ποτέ δεν παραγνώρισα ότι είναι δύσκολα, ακόμα και στης καλές περιόδους για την Κούβα, για κάποια προϊόντα, τα οποία σε συντριπτικό βαθμό εισάγονται. Και πάλι να αναφέρω ότι οι εισαγωγές είναι συνυφασμένες με της εξαγωγές, λόγω του συναλλάγματος.

Κλείνοντας θα μπορούσα να γράψω και άλλα πολλά πάνω σε αυτό το θέμα, αλλά δεν θέλω να κουράζω. Πιστεύω ότι με αυτά τα λίγα, καταλαβαίνετε, ότι τα πράγματα δεν είναι έτσι απλά ,μια επικεφαλίδα εδώ, ένα άρθρο εκεί, απλά επειδή έτσι γράφτηκε. Ίσως καλοπροαίρετα, αλλά ίσως και κακοπροαίρετα. 

Με εκτίμηση 

Νεκτάριος