Η επέτειος του Ολοκαυτώματος και το παράδειγμα της Κουβανικής Επανάστασης

της Νατάσας Τερλεξή

Στις 27 Γενάρη τιμήθηκε σε διάφορες εκδηλώσεις ανά την Ευρώπη η 72η επέτειος της απελευθέρωσης του Άουσβιτς Μπιρκενάου. Το «Ποτέ ξανά!» που ακούγεται σε αυτές τις επετείους ακούγεται πολύ εθιμοτυπικά σε μια ήπειρο όπου ο αντισημιτισμός και η ισλαμοφοβία από κοινού βρίσκονται σε άνοδο. 

Ακούγεται σαν ξόρκι σε μια ήπειρο που, κάθε φορά που σφίγγει η θηλιά της οικονομικής κρίσης, οι κυρίαρχοι, πετάν τον αντισημιτισμό σαν στάχτη στα μάτια των εργατικών και των μικροαστικών μαζών που καταστρέφονται.

Η σοσιαλιστική Κούβα ορθώνει το ηθικό ανάστημά της στην πάλη κατά του αντισημιτισμού όπως σε κάθε άλλη ρατσιστική διάκριση. Η μόνη χώρα εκτός αραβικού κόσμου που με συνέπεια από κάθε βήμα να αντιτίθεται στις εγκληματικές πράξεις του Ισραήλ κατά των Παλαιστινίων, ουδέποτε μετέφρασε αυτή τη στάση της σε εχθρότητα απέναντι στην εβραϊκή κοινότητα. Με την ευκαιρία της αντιφασιστικής επετείου, παραθέτουμε απόσπασμα από το εισαγωγικό σημείωμα των εκδοτών στο νέο βιβλίο Το εβραϊκό ζήτημα: μια μαρξιστική προσέγγιση του Αμπράμ Λεόν, από τις εκδόσεις Διεθνές Βήμα (Γενάρης 2017):

Οι ηγέτες του σύγχρονου εργατικού κινήματος, από τους Μαρξ και Ένγκελς και έπειτα, έχουν επισημάνει ότι ο αντισημιτισμός είναι ένας επικίνδυνος ιός που χρησιμοποιείται για να σπείρει τη σύγχυση και να αποπροσανατολίσει την εργατική τάξη.

Ακολουθώντας την ίδια αυτή παράδοση, ο Κουβανός επαναστάτης ηγέτης Φιντέλ Κάστρο, σε συνέντευξή του το 2010 στο βορειοαμερικανικό περιοδικό The Atlantic, δηλώνει κατηγορηματικά ότι, «Δεν νομίζω να έχει κατασυκοφαντηθεί άλλος περισσότερο από τους Εβραίους. Θα έλεγα περισσότερο ακόμα και από τους μουσουλμάνους».

Ο Κάστρο τονίζει ότι οι Εβραίοι «Εκδιώχθηκαν από τη γη τους, υπέστησαν διώξεις και κακομεταχείριση σε όλο τον κόσμο, ως αυτοί που σκότωσαν τον Θεό. Για πάνω από 2.000 χρόνια υπόκεινται σε τρομερές διώξεις και πογκρόμ. Θα μπορούσε να υποθέσει κανείς ότι θα είχαν ήδη εξαφανιστεί [...]. Οι Εβραίοι έχουν βιώσει μια ύπαρξη που είναι πολύ πιο δύσκολη από τη δική μας. Δεν υπάρχει τίποτα που να συγκρίνεται με το Ολοκαύτωμα». Σύμφωνα με το Atlantic, τα σχόλια αυτά του Κάστρο ήταν σε απάντηση προς την άρνηση του Ολοκαυτώματος από τον τότε Ιρανό Πρόεδρο Αχμαντινετζάντ. «Το λέω αυτό ώστε να στείλετε αυτό το μήνυμα», είπε ο Κάστρο. […]

Ο αντισημιτισμός αντιμετωπίστηκε αποφασιστικά από τους εργαζόμενους της Κούβας μέσα στην επαναστατική πάλη που κορυφώθηκε με την κατάληψη της εξουσίας την 1η Γενάρη του 1959. Η Adela Dworin, πρόεδρος της συναγωγής Μπεθ-Σαλόμ της Αβάνας και εκπρόσωπος της εβραϊκής κοινότητας της Κούβας, σε συνέντευξή της τον Μάη του 2015 προς το κανάλι WYPR της Βαλτιμόρης των ΗΠΑ, εξήγησε ότι: «Μάς πονάει πολύ ότι η Κούβα και το Ισραήλ δεν έχουν διπλωματικές σχέσεις, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι υφιστάμεθα οποιουδήποτε είδους αντισημιτισμό. Όπως βλέπετε δεν χρειάζεται να έχουμε ανθρώπους έξω για την ασφάλειά μας. Μπορώ να σας πω ότι αυτή είναι μία από τις ασφαλέστερες χώρες για τους Εβραίους, ακόμα και για τους Αμερικανούς». Σε άρθρο της εφημερίδας The Daily Beast την 1η Φλεβάρη του 2015, η Emily Shire αναφέρει ότι, «Η εβραϊκή κοινότητα της Κούβας είναι κατηγορηματική και τονίζει ότι δεν αντιμετωπίζουν οποιαδήποτε μορφή αντισημιτισμού από την κυβέρνηση ή τους γείτονές τους». Ενώ, μάλιστα, όπως εξηγεί η συγγραφέας, «Το Ισραήλ είναι η μόνη χώρα που ψηφίζει σταθερά με τις ΗΠΑ, όταν το εμπάργκο κατά της Κούβας έρχεται για ψηφοφορία στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών».