Μηνύματα φίλων: Αργυρώ Κραββαρίτη

Από τη Γκράνμα στην αιωνιότητα
Στις 25 Νοέμβρη 1956, στις 2 το πρωί τα λόγια του Φιντέλ που είχαν γίνει περίγελος του επίσημου τύπου άρχισαν να παίρνουν σάρκα και οστά: «Το 1956 θα είμαστε λεύτεροι ή μάρτυρες» .Το Γκράνμα ετοιμάστηκε με κινηματογραφική ταχύτητα. Αφήσαμε το λιμάνι του Τουσμπάν (….)

60 ακριβώς χρόνια μετά την τυπική πλέον εκκίνηση της επανάστασης στην Κούβα, τον απόπλου του θρυλικού Γκράνμα και των συντρόφων του Φιντέλ, στις 25 Νοέμβρη 2016, 10:29 το βράδυ ο Κάστρο έβαλε πλώρη για το τελευταίο μοναχικό ταξίδι προς την αιωνιότητα.

60 χρόνια, με 634 απόπειρες δολοφονίας, κάποιοι σύντροφοι έγιναν λεύτεροι όπως κι ο Φιντέλ, κάποιοι χάθηκαν πέφτοντας για την επανάσταση, με τον ίδιο να αντιστέκεται σθεναρά στις ασφυκτικές πιέσεις των γιάνκηδων αφήνοντας πίσω του τον περίφημο πλέον castrismo. Αδιαμφισβήτητος ηγέτης της Κούβας και «πατρικός» φίλος των αντιιμπεριαλιστικό κινημάτων της Λατινικής Αμερικής, δεινός ρήτορας άτεγκτος σε θέματα στρατηγικής αλλά ευλύγιστος σε θέματα τακτικής, 60 ακριβώς επετειακά χρόνια, η 25^η Νοέμβρη , έμελλε να γίνει μέρα μνήμης και πένθους για απανταχού τον κόσμο προσκυνητές μιας εμβληματικής προσωπικότητας , αδιάβλητης πλέον στο χρόνο. Κι όμως. Υπάρχει και η μακρινή 25^η Νοέμβρη του’56, που σηματοδότησε την επανάσταση . Σαν πρόκληση της τύχης, σαν παρασύνθημα, σαν συνθηματικό σινιάλο ότι δεν υπάρχουν συμπτώσεις παρά μονάχα αποτελέσματα που δε γνωρίζουμε την αιτία τους και τα ονομάζουμε τυχαία. Είναι σαν ο Φιντέλ να μας κλείνει συνωμοτικά το μάτι, διαλέγοντας να φύγει ανήμερα της έναρξης της νικηφόρας επανάστασής του, δείχνοντας ότι η Ιστορία τον δικαίωσε. Η ζωή πάντως το κάνει. Τα φερε έτσι, που στη μνήμη μας το πένθος να συμπορεύεται με το θρίαμβο και η λύπη με τον ενθουσιασμό.

Ας δούμε λίγο το Φιντέλ μέσα από τα λόγια του Γκεβάρα.

Γκεβάρα: Κουβέντιασα με τον Φιντέλ μια ολόκληρη νύχτα. Το ξημέρωμα, ήμουν πλέον ο γιατρός της μελλοντικής του εκστρατείας. Στην πραγματικότητα, μετά τις εμπειρίες των ταξιδιών μου ανά τη Λατινική Αμερική και το επιστέγασμα της Γουατεμάλα, δεν χρειάζονταν και πολλά για να πεισθώ να ενταχθώ σε οποιαδήποτε επανάσταση εναντίον ενός τυράννου, αλλά ο Φιντέλ με εντυπωσίασε ως ένας άντρας εκπληκτικός. Αντιμετώπιζε και επέλυσε τις πιο απίθανες καταστάσεις. Είχε την ακλόνητη πίστη ότι, έτσι και ξεκινούσε για την Κούβα, θα κατάφερνε να φτάσει. Πως, όταν θα έφτανε, θα πολεμούσε. Και πως πολεμώντας, θα νικούσε. Συμμερίστηκα την αισιοδοξία του. Έπρεπε να το κάνει, να αγωνιστεί, να το πραγματοποιήσει. Να πάψει τα κλάματα και να παλέψει. Και για να αποδείξει στο λαό της πατρίδας του ότι μπορούσε να του έχει εμπιστοσύνη, επειδή ότι έλεγε το έκανε, έριξε το περίφημο σύνθημα του: “Το ’56 ή θα είμαστε ελεύθεροι ή θα είμαστε μάρτυρες”, ανακοινώνοντας ότι, προτού τελειώσει εκείνη η χρονιά, θα αποβιβαζόταν κάπου στην Κούβα, επικεφαλής του εκστρατευτικού του σώματος

Χόρχε ΜΑΣΕΤI, συνέντευξη με τον Τσε Γκεβάρα στη Σιέρα Μανέστρα

Πηγή: “Ο Τσε από τον Γκεβάρα”, Εκδόσεις Τόπος, 2008

«Ωστόσο η εμπιστοσύνη μας στο Φιντέλ δε λιγόστεψε ποτέ. Και πρέπει να πούμε πώς για χάρη της φιλίας ο Φιντέλ έκανε πράγματα που έβαζαν σε κίνδυνο τα επαναστατικά του σχέδια. Του είχα λόγου χάρη μιλήσει για την προσωπική μου περίπτωση: ήμουν ξένος, παράνομος στο Μεξικό και πολλές κατηγορίες βάραιναν πάνω μου. Του είπα πως δεν έπρεπε με κανένα τρόπο να καθυστερήσουν την πορεία της επανάστασης για χάρη μου, πώς μπορούσε να μ΄ αφήσει πίσω, πώς καταλάβαινα την κατάσταση και πως θα πήγαινα ν΄ αγωνιστώ όπου κι αν μ΄ έστελναν. Το μόνο που ζήταγα ήταν να με στείλουν σε μια γειτονική χώρα κι όχι στην Αργεντινή. Θυμάμαι την κατηγορηματική απάντηση του Φιντέλ : «Δε σ΄ αφήνω». Κι έτσι έκανε. Χρόνος και χρήμα, πολύτιμα και τα δύο για να βγούμε από τη μεξικάνικη φυλακή. Η συμπεριφορά αυτή του Φιντέλ για τους ανθρώπους που εκτιμούσε, εξηγεί κατά τη γνώμη μου, τη δίχως όρους αφοσίωση που προκαλούσε, όπου βρίσκονταν ανακατεμένες η προσκόλληση στις αρχές και η πίστη στον άνθρωπο. Να γιατί αυτός ο αντάρτικος στρατός αποτελούσε ένα μονολιθικό μπλοκ.»

Η επανάσταση στην Κούβα , σελ 35, εκδόσεις Καρανάση

ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΣΤΟΝ ΦΙΔΕΛ

Πάμε,
φλογερέ προφήτη της αυγής,
από τα κρυμμένα κι εγκαταλελειμμένα μονοπάτια,
να λευτερώσουμε το κροκοδειλί πράσινο που τόσο αγαπάς.
Πάμε,
νικητές αυτών που μας ταπεινώνουν, με το πνεύμα
γεμάτο από επαναστατημένα αστέρια του Μαρτί,
ας ορκιστούμε να θριαμβεύσουμε ή να πεθάνουμε
Όταν αντηχήσει ο πρώτος πυροβολισμός και ξυπνήσει
μέσα στην παρθένα έκπληξη όλο το αντάρτικο,
στο πλάι σου, θα πολεμήσουμε
θα ΄μαστε εκεί.
'Όταν η φωνή σου θ΄απλωθεί στους τέσσερις ανέμους αγροτική μεταρρύθμιση, δικαιοσύνη, ψωμί, λευτεριά, στο πλάι σου, με τις ίδιες λέξεις, θα΄μαστε εκεί.
Κι όταν θα ΄ρθει στο τέλος του ταξιδιού
η σωτήρια επιχείρηση κατά του τυράννου,
στο πλευρό σου, προσδοκώντας την τελευταία μάχη,
θα΄μαστε εκεί.
Την ημέρα που το θηρίο θα γλείψει το πλευρό του λαβωμένο
από της εθνικοποίησης το βέλος,
στο πλάι σου, με την καρδιά περήφανη,
θα ΄μαστε εκεί.
Μη σκεφτείς ότι τούτα τα έντομα τα παρασημοφορημένα
                      και φορτωμένα δώρα,
μπορούνε να κάμψουν την πίστη μας.
Τους ζητάμε όπλο, βόλια κι ένα βουνό
Τίποτα παραπάνω.
Κι αν το σίδερο έρθει να διακόψει το ταξίδι μας
ζητάμε ένα σεντόνι από κουβανέζικα δάκρυα
για να σκεπάσουμε τα κόκαλα των ανταρτών
που θα πάρει μαζί το το ρεύμα της αμερικάνικης ιστορίας.               

CHE, Μεξικό , 1956

Μετάφραση : ΔΑΝΑΗ ΣΤΡΑΤΗΓΟΠΟΥΛΟΥ