ΤΟ ΡΕΥΜΑ ΤΟΥ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟΥ ΣΤΗ ΛΑΤΙΝΙΚΗ ΑΜΕΡΙΚΗΟΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΕΣ KAI TA KINHMATA ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ
Στη Νότια Αμερική, που από την αποικιοκρατία πέρασε στην νεοαποικιοκρατία και αποτέλεσε την πίσω αυλή των γιάνκις, ο μαρξισμός βρήκε εύφορο έδαφος στα μακροχρόνια απελευθερωτικά κινήματα και παραδόσεις, καθώς και στις ιδέες του Σιμόν Μπολίβαρ και του Χοσέ Μαρτί. Ο Σιμόν Μπολίβαρ, υπήρξε ο “Απελευθερωτής” από τον ισπανικό ζυγό των εδαφών που σήμερα βρίσκονται τα κράτη της Κολομβίας, της Βενεζουέλας, του Εκουαδόρ, του Περού και της Βολιβίας. Ο Χοσέ Μαρτί ήταν αυτός που είδε καθαρά το ρόλο της επερχόμενης βορειοαμερικανικής ιμπεριαλιστικής δύναμης στη θέση της Ισπανίας και μίλησε για την ενότητα της Νότιας, της “Δικής μας Αμερικής”. Ήταν αυτός που είδε την ανάγκη πολιτικού – και όχι μόνο στρατιωτικού φορέα- για την καθοδήγηση του απελευθερωτικού πολέμου και ίδρυσε πριν 120 χρόνια το Επαναστατικό Κόμμα Κούβας.
Ο Φιντέλ Κάστρο ουσιαστικά ολοκλήρωσε την εθνική απελευθέρωση της Κούβας καταφέρνοντας να συνενώσει τη σκέψη του Μαρτί με τον μαρξισμό-λενινισμό, αποδεικνύοντας στην πράξη ότι δεν μπορεί να υπάρξει εθνική χωρίς κοινωνική απελευθέρωση. Η διαδικασία που ξεκίνησε με την νίκη της κουβανικής επανάστασης, έλαβε νέα χαρακτηριστικά στο τέλος του 20ου αιώνα με την εκλογή προοδευτικών αντιβορειοαμερικανικών κυβερνήσεων σε πολλές χώρες και την έναρξη των διαδικασιών της Μπολιβαριανής επανάστασης στη Βενεζουέλα. Ξεκίνησαν οι διαδικασίες ενοποίησης και συνεργασίας της Νότιας Αμερικής και της Καραϊβικής και συνεχίζονται μέχρι σήμερα, σε συνθήκες γενικής κρίσης του καπιταλισμού. Για να γίνει αυτό, χρειάστηκε η κουβανική επανάσταση να δώσει με επιτυχία τη μάχη της επιβίωσης, προχωρώντας την επαναστατική διαδικασία στο νησί και βοηθώντας ταυτόχρονα τα επαναστατικά κινήματα σε όλο τον κόσμο και ιδιαίτερα στην αμερικάνικη ήπειρο και στην Αφρική.
Πέρα από τον Φιντέλ Κάστρο, σημαντικοί ηγέτες συνέβαλαν στο ρίζωμα και τη διαμόρφωση του μ-λ ρεύματος στην ήπειρο, ανάμεσά τους, ο Κουβανός Χούλιο Αντόνιο Μέγια, ο Περουβιανός Χοσέ Κάρλος Μαριάτεκι, o Eρνέστο Τσε Γκεβάρα, ο Νικαραγουανός Κάρλος Φονσέκα κ.α. Αναμφίβολα, ο επαναστατικός σοσιαλισμός, το μαρξιστικό – λενινιστικό ρεύμα με όλες του τις αποχρώσεις στην ήπειρο, αποτέλεσε ιδιαίτερο ρεύμα του σοσιαλισμού στον 20 αιώνα και είναι το μόνο που όχι μόνο διασώθηκε αλλά και συνεχίζει να κινητοποιεί μάζες και να κινεί διαδικασίες στον 21ο. Προφανώς και δεν αποτελεί “ιδιομορφία” ή “παρέκκλιση” . Το ρεύμα του σοσιαλισμού στην Λατινική Αμερική κατάφερε να αναδείξει τον λεγόμενο τρίτο κόσμο σαν τον “αδύνατο κρίκο” του παγκόσμιου καπιταλισμού και τον μαρξισμό-λενινισμό σαν το εργαλείο εκείνο, με το οποίο η εθνική πραγματοποιείται μόνο μαζί με την κοινωνική απελευθέρωση.
Στα πλαίσια της παγκόσμιας και ενιαίας καπιταλιστικής οικονομίας, οι διαδικασίες ολοκλήρωσης και συνεργασίας της Λατινικής Αμερικής δείχνουν τη δυνατότητα απελευθέρωσης των λαών και κινητοποιούν εκατομμύρια εργαζόμενων και φτωχών σε όλη την ήπειρο. Σε λίγα μόνο χρόνια, οι χώρες της ΑLBA έλυσαν ή προσπάθησαν να λύσουν πλευρές του λεγόμενου άνισου ανταλλακτικού εμπορίου και της καταλήστευσης των χωρών του τρίτου κόσμου, που δεν έλυσε σε 70 χρόνια το σοσιαλιστικό στρατόπεδο. Ωστόσο, οι διαδικασίες σε αυτές τις χώρες οφείλουν να προχωρήσουν και να βαθύνουν κινητοποιώντας τα εκατομμύρια που τις στηρίζουν. Η νέα φάση που περνά η Λατινική Αμερική δείχνει επιτακτικά αυτό το μονόδρομο.
Πολύ κουβέντα γίνεται στην Ευρώπη για τη λεγόμενη θεωρία του “Σοσιαλισμού του 21ου αιώνα”, η οποία επικεντρώνεται στα σχετικά έργα κάποιων μαρξιστών, οι οποίοι επιχειρούν να κωδικοποιήσουν θεωρητικά κάποια ζητήματα της σύγχρονης εμπειρίας των χωρών της Λατινικής Αμερικής. Αντίθετα, εδώ όταν όλοι σχεδόν αναφέρονται στον Σοσιαλισμό του 21ου, αναφέρονται στην αναγκαιότητα και στην πάλη γι αυτό.
Είναι αυθαίρετο λοιπόν, να ταυτοποιεί κανείς όλα τα κινήματα και όλες της χώρες της Νότιας Αμερικής με τη θεωρία του 21ου. Πρώτο, γιατί η κουβανική Επανάσταση και η θεωρητική της συμβολή είναι πολύ πιο παλιά και σύγχρονη από όλα αυτά. Δεύτερο, γιατί η θεωρία του 21ου δεν προυπήρξε των διαδικασιών στη Λατινική Αμερική, οι οποίες δεν πραγματοποιήθηκαν με βάση κανένα “εγχειρίδιο” του 21ου. Τρίτο, γιατί σε κάθε χώρα το βασικό πρόβλημα, πέρα από τον ιμπεριαλισμό και τη φτώχεια, υπήρξε διαφορετικό. Το χρέος και το ΔΝΤ σε Αργεντινή και Εκουαδόρ, οι ινδιάνοι στη Βολιβία, το Καρακάσο στη Βενεζουέλα κ.α. Το ίδιο και οι πολιτικά κόμματα της κάθε χώρας, π.χ, στο Καταστατικό και στη Διακήρυξη Αρχών του PSUV στη Βενεζουέλα, αναφέρεται:
“Το κόμμα συγκροτείται σαν σοσιαλιστικό κόμμα , δηλώνει ότι η σοσιαλιστική κοινωνία είναι η μόνη εναλλακτική λύση για την υπέρβαση του καπιταλιστικού συστήματος. Υιοθετεί σαν δημιουργικές πηγές τη σκέψη και το έργο των Σιμόν Μπολίβαρ, Σιμόν Ροντρίγκες και Εζεκιέλ Σαμόρα. Με τον ίδιο τρόπο παίρνει τις αρχές του επιστημονικού σοσιαλισμού, του χριστιανισμού, της θεολογίας της απελευθέρωσης , όλης της κριτικής, οικουμενικής και ανθρωπιστικής σκέψης, της ισότητας και την ισοτιμίας των φύλων και της ηθικής υποχρέωσης να οικοδομήσει ένα μοντέλο που σέβεται την ζωή, τη μητέρα γη και εγγυάται την επιβίωση της ανθρωπότητας”. […] και θα διασώσει με κριτικό πνεύμα τις ιστορικές εμπειρίες του σοσιαλισμού, υιοθετώντας ως οδηγό τη σκέψη και τη δράση των επαναστατών και σοσιαλιστών της Λατινικής Αμερικής και του κόσμου, όπως ο Χοσέ Μαρτί, ο Ερνέστο Τσε Γκεβάρα, ο Χοσέ Κάρλος Μαριάτεγι , η Ρόζα Λούξεμπουργκ, ο Καρλ Μαρξ, ο Φρίντριχ Ένγκελς, ο Λένιν, ο Τρότσκι, ο Γκράμσι, ο Μάο Τσε Τουνγκ και άλλοι […] Το PSUV σαν επαναστατικό κόμμα, εκπροσωπεί τα συμφέροντα του προλεταριάτου της πόλης και του χωριού, της αγροτιάς και των άλλων εκμεταλλευομένων κοινωνικών στρωμάτων, οργανώνεται και λειτουργεί σύμφωνα με τις αρχές της σοσιαλιστικής δημοκρατίας , που σημαίνει: – Πολιτική – ιδεολογική συνοχή. – Δημοκρατικός συγκεντρωτισμός, […]. – Συλλογική ηγεσία σε όλα τα επίπεδα. – Λογοδοσία σε όλα τα επίπεδα καθοδήγησης και στο λαό. –Ανακλητότητα, σαν αποτέλεσμα αξιολόγησης με δημοκρατικό τρόπο.
(ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΒΙΒΛΙΟ – Θεμελιακές Αρχές PSUV, εκδόσεις ΤΑΧΙΔΕΥΤΗΣ,2015)
Το ζήτημα της κατεύθυνσης αυτών των χωρών που προσπαθούν να απελευθερωθούν από την φτώχεια και τον ιμπεριαλισμό και της πάλης των κινημάτων τους, σκιαγραφούνται πολύ ανάγλυφα στα παρακάτω αποσπάσματα:
“Προσοχή με αυτήν την ιστορία που θα σας πω, ενός φίλου μου από κει, από τους κάμπους του Μπαρίνας. Εγώ δεν τον είχα ξαναδεί από τότε, ούτε και ήξερα ότι είχε αποκτήσει ένα τρακτέρ με πίστωση, με χαμηλό κόστος. Πόσο μας είχε κοστίσει να φέρουμε αυτά τα τρακτέρ από την Κίνα! Εδώ, για είκοσι χρόνια οι χωρικοί δεν είχαν τρακτέρ, ούτε μηχανές. Επομένως τον βλέπω μέσα σε ένα πλήθος κόσμου, να όπως εδώ, και τον αγκάλιασα: -”Πως είσαι, πως πάνε τα πράγματα, πως είναι η γυναίκα σου, τα παιδιά σου;”. Και αυτός πολύ χαρούμενος μου απάντησε: -”Oύγκο, σε ευχαριστώ θερμά”. -“Γιατί;”. -“Γιατί εγώ πια φτιάχτηκα”. -“Τι θα πει αυτό;”. -“E,εντάξει, το τρακτέρ που μου έδωσες με δάνειο”. Εγώ δεν του δάνεισα το τρακτέρ, του το έδωσε η επαναστατική κυβέρνηση, εγώ ούτε καν ήξερα ότι του είχαν παραχωρήσει ένα τρακτέρ με δάνειο”. Εκεί σταμάτησα, τον έπιασα από τον ώμο και τον ρώτησα:-”Kαι τι έκανες με αυτό το τρακτέρ; Πόσα εκτάρια έσπειρες;”. -“Oχι φίλε, εγώ τώρα δεν σπέρνω. Αυτό που κάνω τώρα είναι να νοικιάζω το τρακτέρ και έτσι έχω κερδίσει ήδη γύρω στα είκοσι εκατομμύρια μπολίβαρες, αγόρασα καινούργιο σπίτι, τώρα είμαι πλούσιος”. Φανταστείτε, το κομμάτι της συνείδησης, αυτός θεωρεί ότι αυτό είναι καλό. […] αυτή είναι η αλήθεια, αυτός είναι ο καπιταλισμός, αυτή είναι η διαστροφή του καπιταλισμού.
Oύγκο Τσάβες, (“Ιστορίες του Arañero”, εκδόσεις Vadell Hermanos Editores C.A, 2012)
«Η ανάπτυξη που έχει γίνει σε όλες αυτές τις χώρες έχει γεννήσει, αναπόφευκτα, μεσαία στρώματα. Αν αυτό δεν συνοδεύεται με ιδεολογική και πολιτική δουλειά, το μόνο που κάνεις είναι να ανακυκλώνεις καταναλωτικά αγαθά, με αποτέλεσμα επί της ουσίας, να τρέφεις τον νεκροθάφτη σου. Oι περισσότερες από αυτές οι προοδευτικές κυβερνήσεις που έχουν αναδειχθεί στην Λ.Α. το λένε και οι ίδιες πως είναι μέσα στα πλαίσια του καπιταλιστικού συστήματος και φυσικά κάνουν μια δικαιότερη ανακατανομή του πλούτου όπου επωφελούνται οι εργαζόμενοι και οι φτωχοί, θεμιτό και πολύ σημαντικό. Οδηγώντας λοιπόν τις χώρες τους προς την ανάπτυξη, τα κράτη δημιούργησαν νέο πλούτο που μπόρεσαν να κατανείμουν δίκαια, αλλά χωρίς επί της ουσίας να βάλουν χέρι στον ήδη συσσωρευμένο πλούτο από την αστική τάξη, ο οποίος σαν κεφάλαιο που είναι, συνεχίζει να λειτουργεί και να συσσωρεύει κι άλλο. Ο Μαρξ το έχει εξηγήσει πολύ καλά αυτό. Αν δεν βάλεις χέρι λοιπόν σε βάθος και στις δομές αυτού του συστήματος, όλο αυτό, μέσα στα πλαίσια και της κρίσης, έχει περιορισμένα όρια. Και η δεξιά φυσικά, σε όλες αυτές τις χώρες δεν παραιτήθηκε ποτέ, αφού οι δομές συνεχίζουν ίδιες, από τον λυσσαλέο αγώνα της να επανέλθει στην εξουσία, αφού έχει αυτή τη δυνατότητα».
Διευθυντής της εφημερίδας Granma Internasional, τηλεοπτική εκπομπή “Mesa Redonda” – ( 11/2015 ,Telesur) για την εκλογή Mάκρι στην Αργεντινή.
Τα παραπάνω μπορούν να κατανοηθούν και να τεθούν στη σωστή τους βάση, μόνο αν υιοθετείται η θέση ότι σοσιαλισμός, είναι η μετάβαση στον κομμουνισμό (παγκόσμιο σύστημα) και διαρκεί μια ολόκληρη ιστορική περίοδο. Η σοσιαλιστική (ταξική) κοινωνία προχωράει προς τα κει, μέσω της πάλης των τάξεων, που διεξάγεται βεβαίως με άλλα μέσα, στο βαθμό που οι εργαζόμενοι και οι φτωχοί κατορθώνουν να οργανωθούν σε άρχουσα τάξη σε κάθε χώρα.
Καθώς η κρίση βαθαίνει και τα πολεμικά σενάρια κερδίζουν έδαφος σαν την παραδοσιακή λύση στην κρίση, τα επαναστατικά κινήματα σε όλο τον κόσμο πρέπει να ανασκουμπωθούν. Υπερασπιζόμενοι μέχρις εσχάτων τη Βενεζουέλα από τις ιμπεριαλιστικές και φασιστικές επιθέσεις, μάλλον είναι η ώρα να παραφράσουμε το παλιό σύνθημα του Βιετνάμ και να γράψουμε στις σημαίες μας:
“Eμπρός για 1,2,3, πολλές Κούβες”!
Αβάνα, Κούβα – 12/1/2016
Το πρώτο μέρος εδώ.Το δεύτερο μέρος εδώ.
Δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στο atexnos.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου