Βίλμα Εσπίν

Η Βίλμα Εσπίν Γκούλιος  ηγετική μορφή του αντάρτικου και της Κουβανικής Επανάστασης, εξέχουσα φυσιογνωμία του παγκόσμιου κομμουνιστικού κινήματος και συντρόφισσα στη ζωή του Ραούλ Κάστρο έφυγε από τη ζωή στις 18 Ιουνίου 2007. Κόμματα και κινήματα από όλες τις γωνιές της Γης, εκατομμύρια προοδευτικοί πολίτες του κόσμου, άνδρες και γυναίκες, δάκρυσαν για το χαμό της Βίλμας, διατρανώνοντας την ίδια στιγμή την αλληλεγγύη τους στο νησί της Επανάστασης.

Η Βίλμα γεννήθηκε στις 7 Απριλίου 1930 στο Σαντιάγο της Κούβας από αστική οικογένεια. Η μητέρα της ήταν Γαλλίδα, κόρη διπλωμάτη και ο πατέρας της Κουβανός, στέλεχος της οινοπνευματοποιίας ρουμιού Bacardi. Υπήρξε από της πρώτες γυναίκες που σπούδασαν στη Κούβα. Σπούδασε με υποτροφία χημικός μηχανικός στο τεχνολογικό ινστιτούτο της Μασαχουσέτης και προοριζόταν για λαμπρή καριέρα.

Με το πραξικόπημα του Μπατίστα το 1952 συμμετέχει στις διαμαρτυρίες που γίνονται από τις οργανώσεις των πανεπιστημίων. Το 1956 γνωρίζει το Φρανκ Πάις ένα από τους πρώτους ηγέτες ενάντια στη δικτατορία του Μπατίστα. Ένα χρόνο μετά ο Πάις δολοφονείται από την αστυνομία σε μια διαμαρτυρία και έτσι αναλαμβάνει η Βίλμα την θέση του.


Χρησιμοποιώντας το όνομα “γκεριγερα” (αντάρτισσα) γίνεται ένας βασικός υπόγειος σύνδεσμος ανάμεσα στον ηγέτη Φιντέλ και τους οπαδούς του στη Σιέρα Μαέστρα. Το να δουλεύει μυστικά ήταν, σε περιπτώσεις, πιο επικίνδυνο και από τις εχθροπραξίες διότι βρισκόταν σε συνεχή έκθεση τακτοποιώντας τα ιατρικά θέματα, τα χρήματα και τα όπλα που στέλνονταν στους λόφους.

Το Σαντιάγο το 1958 γίνεται για αυτήν επικίνδυνο, έτσι ανεβαίνει στα βουνά με μια επαναστατική στρατιωτική ομάδα της οποίας ηγέτης ήταν ο νεότερος αδελφός του Φιντέλ, Ραούλ Κάστρο. Ο Ραούλ ερωτεύτηκε τη νεαρή αντάρτισσα, η οποία είχε κάνει δέκα χρόνια χορό και κλασικό τραγούδι και τα βράδια τραγουδούσε στους καταυλισμούς των ανταρτών, γύρω από την φωτιά. «Ήμουν 28 και δεν είχα γνωρίσει εραστή. Δεν με είχε αγγίξει κανείς. Ο Ραούλ λέει ότι τον μάγεψα με την φωνή μου», είχε αφηγηθεί το 1999. Με τον Ραούλ παντρεύτηκαν τέσσερις μήνες μετά την πτώση της δικτατορίας του Μπατίστα, στις αρχές του 1959 και απέκτησαν τέσσερα παιδιά.

Μετά την επανάσταση, απόλυτα πιστή στη σοσιαλιστική προοπτική της Κούβας που καθοδηγούσε ο Φιντέλ, μπήκε στη μάχη για αποφασιστική βελτίωση της θέσης των γυναικών στην κουβανέζικη κοινωνία. Στη δεκαετία του 1960 ίδρυσε την ομοσπονδία γυναικών Κούβας (FMC, Federacion de Mujeres Cubanas), και παρέμεινε πρόεδρος της μέχρι το θάνατο της. Η Εσπίν δούλεψε με επιμονή, με πλατιά απήχηση και ιδιαίτερα αποτελεσματικά στην ομοσπονδία. Οι Κουβανέζες σήμερα αντιπροσωπεύουν το 64,7% των πτυχιούχων, το 66,4% των τεχνικών και των στελεχών της χώρας και το 36% της εθνικής συνέλευσης. Σήμερα η ομοσπονδία έχει 3,6 εκατομμύρια μέλη δηλαδή το 85% του γυναικείου πληθυσμού της Κούβας.

Με τις υπόλοιπες γυναίκες της ομοσπονδίας, η Βίλμα, ένας άνθρωπος με καλλιέργεια και ευρύτητα σκέψης, έφτανε πάντα στην καρδιά των προβλημάτων και φρόντιζε να προωθεί ουσιαστικές αλλαγές, που θα διαμόρφωναν θετικά τη νοοτροπία των ανδρών και γυναικών και θα δημιουργούσαν τον άνθρωπο νέου τύπου, που ονειρεύτηκαν οι επαναστάτες. Έναν άνθρωπο που μάχεται κάθε αδικία, οπουδήποτε στον κόσμο, έναν άνθρωπο χωρίς ιδιοτέλεια. Η Εσπίν υπήρξε δεσπόζουσα μορφή του πρόσφατου συνεδρίου γυναικών που έγινε πρόσφατα στην Αβάνα. Στην ομιλία της παραδέχεται ότι η παράδοση και οι αντιλήψεις αιώνων δεν μπορεί να αλλάξει μέσα σε 30 ή 40 χρόνια, αλλά κάνει ότι μπορεί με τις συντρόφισσες της να αλλάξει την παραδοσιακή νοοτροπία ανδρών και γυναικών και να προωθηθούν περισσότερες γυναίκες στις υψηλές βαθμίδες κάθε ιεραρχίας.

Σήμερα οι γυναίκες της Κούβας, παρά τις κατακτήσεις αντιμετωπίζουν δύσκολες μέρες. Στη διάρκεια της «ειδικής περιόδου» και της έντασης του εμπάργκο είδαν τα παιδιά τους να στερούνται φάρμακα και εμβόλια, τα μέλη της οικογένειας τους να μειώνουν την τροφή τους σημαντικά. Έτσι η Βίλμα καλεί τις γυναίκες όλης της γης να γνωρίσουν τη ζωή των γυναικών που θυσιάζουν τα πάντα για την επιβίωση της χώρας τους. «Λαχταράμε, είπε, μια ολοκληρωμένη και αξιοπρεπή ζωή και θέλουν να μας τη στερήσουν. Τις συνέπειες τις υφίστανται ακόμα και τα μωρά μας, παρόλο που η παιδική θνησιμότητα είναι από τις μικρότερες στον κόσμο και κανένας παιδικός σταθμός δεν έκλεισε σ’ αυτά τα δύσκολα χρόνια. 

Σαράντα οκτώ χρόνια μετά την Επανάσταση οι γυναίκες της Κούβας, που πάλεψαν στο βουνό και στον κάμπο, αλλά και ενάντια στα παραδοσιακά πρότυπα, αγωνίζονται να σώσουν τις κατακτήσεις του σοσιαλισμού». Κατακτήσεις που δεν ήταν λίγες, αν μάλιστα λάβει κανείς υπόψη του την υπανάπτυκτη κατάσταση της χώρας πριν την Επανάσταση αλλά και το σημερινό επίπεδο των άλλων λατινοαμερικανικών χωρών: δωρεάν εκπαίδευση, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, εξασφάλιση στέγης, προστασία του παιδιού, εξάλειψη της ανεργίας, εργασία για όλες τις γυναίκες, εκσυγχρονισμός της νομοθεσίας στη βάση της ισότητας των δύο φύλων.

Εκτός από την αξιόλογη δράση της στην FMC, η Βίλμα Εσπίν Γκούλιος, υπήρξε μια από τις τρεις πρώτες γυναίκες μέλη της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κούβας και η πρώτη γυναίκα που εκλέχτηκε μέλος του πολιτικού γραφείου. Επίσης διετέλεσε βουλευτής, ενώ το 2003 φιλοξενήθηκε στην Κύπρο από το Γυναικείο Κίνημα της ΠΟΓΟ αφού άλλωστε ήταν ηγετική φυσιογνωμία του παγκόσμιου γυναικείου κινήματος.

Η αντάρτισσα της Σιέρα Μαέστρα, έφυγε από τη ζωή στις 18 Iουνίου 2007  σε ηλικία 77 ετών. Ο Φιντέλ Κάστρο σε άρθρο του στην εφημερίδα του Κομμουνιστικού Κόμματος Κούβας, «Γκράνμα», μέσα στα πολλά σημειώνει: «Το παράδειγμά της είναι σήμερα πιο απαραίτητο από ποτέ. Θυσίασε όλη της τη ζωή στην πάλη για τα δικαιώματα των γυναικών της Κούβας, όταν η πλειοψηφία από αυτές υπόκεινταν σε διακρίσεις όπως και στον υπόλοιπο κόσμο, με ορισμένες τιμημένες επαναστατικές εξαιρέσεις». Σύμφωνα με τις επιθυμίες της, η σορός της αποτεφρώθηκε και τάφηκε στα βουνά της Σιέρα Μαέστρα μαζί με τις σορούς άλλων επαναστατών με στρατιωτικές τιμές και υπό την παρουσία της οικογένειάς της. 

Φλογερό σύμβολο της Επανάστασης, πιστή μέχρι τέλους στα ιδανικά του σοσιαλισμού, μια εξαιρετική γυναίκα που αγωνίστηκε για τις υψηλότερες ανθρωπιστικές αξίες, τη χειραφέτηση της γυναίκας και αφιέρωσε τη δημιουργικότητα και ολόκληρη τη ζωή της στον Κουβανικό λαό.

facebook.com/pages:Το Τιμημα Της Ισχυος του Αλεχάντρο Κάστρο Εσπίν