Βενεζουέλα, κάποια δεύτερα συμπεράσματα (2/3)

H TAKTIKH TΩΝ ΗΠΑ

O βορειοαμερικάνικος ιμπεριαλισμός προσπαθεί εδώ και μια δεκαετία να εκπαιδεύσει τις δουλικές σε αυτόν αστικές τάξεις σε κάθε χώρα, στη νέα κατάσταση της ηπείρου. Αστοί, πολιτικοί, στρατιωτικοί, είναι πολλές φορές τα ίδια πρόσωπα και οικογένειες σε κάθε χώρα και έχουν στο πολιτικό DNA τους να κυβερνούν με φασιστικές μεθόδους. Να απειλούν και να μην τάζουν, να σκοτώνουν και να μην πείθουν, να βάζουν όλο το χρήμα στην τσέπη και να μην φτιάχνουν αξιόπιστο και αποτελεσματικό κράτος και υποδομές. Aπό την άλλη η εφαρμογή της νεοφιλελεύθερης πολιτικής καθιστά αναγκαίες αυτές τις μορφές διακυβέρνησης, άσχετα με την κοινοβουλευτική ή όχι, μορφή τους.

Ταυτόχρονα, ποτέ δεν εγκαταλείφθηκαν οι παραδοσιακές μέθοδοι των πραξικοπημάτων (Ονδούρα), των κοινοβουλευτικών πραξικοπημάτων (Παραγουάη), του οικονομικού πολέμου, των πολιτικών δολοφονιών, ενώ η νέα σχολή των “βελούδινων” πραξικοπημάτων μέσω αποσταθεροποιητικών μαζικών κινημάτων είναι σε διαρκή προσπάθεια εφαρμογής σε όλες τις χώρες. Στην περίπτωση της Βενεζουέλας εφαρμόζονται ταυτόχρονα όλα τα παραπάνω.

Το γεγονός της μερικής εξελισσόμενης εξομάλυνσης των διακρατικών σχέσεων ΗΠΑ – Κούβας, πέρα από τις άλλες πλευρές του (κανένα από τα δύο κράτη δεν παραιτείται από τους διακηρυγμένους στόχους του κλπ) δεν συνιστά μια γενικότερη αλλαγή της πολιτικής των ΗΠΑ στην ήπειρο. Ας μην ξεχνάμε ότι η προηγούμενη “φιλελευθεροποίηση” της πολιτικής των ΗΠΑ για την Κούβα έγινε τη δεκαετία του 80, όταν βρισκόταν σε πλήρη εξέλιξη η επανάσταση των Σαντινίστας στη Νικαράγουα και η Ουάσινγκτον δεχόταν μεγάλη πίεση λόγω της πολιτικής, οικονομικής, στρατιωτικής στήριξης στο καθεστώς Σομόζα.

Πέρα απ αυτό, το σκηνικό παγκοσμίου πολέμου στήνεται όλο και πιο ευδιάκριτα (οι άξονες έχουν ήδη διαμορφωθεί στον πόλεμο της Συρίας), ως η τελική παραδοσιακή λύση στην παγκόσμια κρίση. Εδώ, στη Λατινική Αμερική, όλο και περισσότεροι αναλυτές επαναλαμβάνουν ότι ο παγκόσμιος πόλεμος ήδη έχει ξεκινήσει απλά διεξάγεται τμηματικά.

Οι διπλωματικές και πολιτικές κινήσεις των κρατών και διακρατικών ενώσεων στη Λατινική Αμερική δείχνουν να κινούνται στην κατεύθυνση της ενότητας της ηπείρου απέναντι στην απειλή ενός παγκόσμιου πολέμου. Εδώ και τρία χρόνια διεξάγονται ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του 50ετούς εμφυλίου πολέμου στην Κολομβία, η Χιλή διαπραγματεύεται με την Βολιβία να της παραχωρήσει εδαφική ζώνη πρόσβασης στη θάλασσα, η τελευταία σύνοδος της CELAC ανακήρυξε την ήπειρο σε Ζώνη Ειρήνης, και μεγάλα έργα υποδομής (Διώρυγα Νικαράγουα, κ.α) βρίσκονται σε εξέλιξη.

Από την άλλη πλευρά, βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη το αποσταθεροποιητικό σχέδιο των ΗΠΑ σε όλη την ήπειρο, που περιλαμβάνει τη χρήση όλων των μεθόδων. Μέσα στο 2016, υπάρχουν εκλογικές αναμετρήσεις στο Εκουαδόρ και στη Βολιβία και στη Βραζιλία επιχειρείται κοινοβουλευτικό – δικαστικό πραξικόπημα κατά της προέδρου της χώρας.

Η Βενεζουέλα βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα όλων αυτών. Ενδεχομένως στη Βενεζουέλα επιδιώκεται το άνοιγμα μιας περιφερειακής σύγκρουσης (τμήμα του παγκοσμίου πολέμου, κατά τη λατινοαμερικάνικη ανάλυση) που θα βάλει και τη Λατινική Αμερική στο πολεμικό παιχνίδι.

Προσωπική μου αίσθηση (που εύχομαι να είναι υποκειμενική και αυθαίρετη) είναι ότι αν καταφέρουν να ξεκινήσουν εμφύλιο πόλεμο στη Βενεζουέλα, θα αποτελέσει τον “ισπανικό εμφύλιο” του αιώνα μας, και τον πρόλογο του ολοκληρωτικού παγκοσμίου πολέμου. Με μια διαφορά όμως. Στη Βενεζουέλα θα εισρεύσουν εκατοντάδες χιλιάδες εθελοντές διεθνιστές, πρώτα απ όλα από την Λατινική Αμερική, αλλά και από όλο τον κόσμο, γιατί εδώ θα κριθούν πολλά, όπως ακριβώς κρίθηκαν και στον εμφύλιο πόλεμο της Ισπανίας.

Η ΕΚΤΑΣΗ ΚΑΙ Ο ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΤΗΣ ΕΚΛΟΓΙΚΗΣ ΗΤΤΑΣ

Το κύριο ζητούμενο από την εκλογική ήττα των Τσαβίστας (που διατηρούν ωστόσο ένα 40%), είναι να εκτιμηθεί αν πρόκειται για μια στρατηγική ήττα. Επομένως, χρειάζεται κατ αρχήν να δεις, από ποιο κοινωνικό κομμάτι προέρχονται οι απώλειες.

Όπως φαίνεται, όχι μόνο στη Λατινική Αμερική, η δημιουργία μεσαίας τάξης είναι ένας αυτοματισμός στην (καπιταλιστική) οικονομία των χωρών που έχουν κάποια οικονομική ανάπτυξη. Ήδη το μέγεθος της μεσαίας τάξης στην Ασία, έχει ξεπεράσει αυτό της Ευρώπης και της Αμερικής μαζί.

Αυτό ισχύει και στη Βενεζουέλα, και με μια πρώτη ματιά, αυτά τα στρώματα είναι και τα πιο ευάλωτα πολιτικά, στις επιπτώσεις του οικονομικού πολέμου και επιπλέον, δημιουργούνται γι αυτά και νέες ευκαιρίες μαφιόζικου πλουτισμού. Ενώ ο φτωχός, που πάντα σε οικονομικό πόλεμο βρισκόταν, ακόμα και τώρα η θέση του είναι κατά πολύ βελτιωμένη στη Βενεζουέλα.

Το δεύτερο, αλλά ουσιαστικό και άμεσο στοιχείο, είναι αν οι Τσαβίστας έχουν χάσει την εξουσία και ο ρόλος του Μαδούρο είναι διακοσμητικός και τα χέρια του δεμένα.

Θα πρέπει να δούμε ότι παραδοσιακά το πολιτικό σύστημα στην αμερικάνικη ήπειρο, είναι μια εκδοχή αυτού που λέμε εδώ Προεδρική Δημοκρατία. Η εκτελεστική εξουσία ξεκινά από τον πρόεδρο, ο οποίος εκλέγεται απ ευθείας από το λαό, διορίζει κυβέρνηση κλπ. Η νομοθετική εξουσία (Βουλή) είναι πλήρως διαχωρισμένη από την εκτελεστική. Θεωρητικά, η σημερινή “δυαδική εξουσία” της Βενεζουέλας, είναι ακριβώς όπως στις ΗΠΑ σήμερα, που oι Δημοκρατικοί έχουν την κυβέρνηση και οι Ρεπουμπλικάνοι έχουν την πλειοψηφία σε Κογκρέσο και Βουλή. Αυτό βεβαίως, δεν έχει την παραμικρή σχέση με την πραγματικότητα στη Βενεζουέλα.

Το Σύνταγμα της Μπολιβαριανής Δημοκρατίας της Βενεζουέλας, που φτιάχτηκε επί Τσάβες, προβλέπει 5 κέντρα εξουσίας. Εκτελεστική (Πρόεδρος, αντιπρόεδροι,κυβέρνηση), Νομοθετική (Βουλή,Κογκρέσο), Δικαστική (διορίζεται από τη Βουλή με θητεία), και τις Ένοπλες Δυνάμεις, με διακριτό ρόλο. Για να γίνει κατανοητό το τελευταίο, πρέπει να δούμε ότι υπάρχει δημοκρατική παράδοση στις ΕΔ, ιδιαίτερα στους κατώτερους αξιωματικούς, που προέρχεται από τους πολέμους της ανεξαρτησίας (Μπολίβαρ). Η βίαιη καταστολή της εξέγερσης του Καρακάσο (1992), προκάλεσε τέτοια εσωτερική κρίση στο στρατό, που ανέδειξε τον Τσάβες, ο οποίος κέρδισε τις εκλογές έξι χρόνια μετά.

Βεβαίως, και η νομοθετική εξουσία δεν είναι διακοσμητική. Ψηφίζει τους νόμους, τον Προϋπολογισμό, κ.α και ήδη υπάρχει οξύτατη αντιπαράθεση ανάμεσα στα δύο κέντρα εξουσίας. Η αντιπολίτευση απειλεί ότι θα περάσει νόμο που θα αμνηστεύει τους φυλακισμένους φασίστες και θα ψηφίσει φιλομονοπωλιακούς και αντιλαικούς νόμους.

Ωστόσο, τα πρώτα στοιχεία είναι ενθαρρυντικά. Η κοινωνία της Βενεζουέλας μοιάζει να βρίσκεται σε σοκ. Το κύμα των πρώτων “κοψοχέρηδων” που έριξαν απλά ψήφο διαμαρτυρίας είναι ορατό στους δρόμους και υπάρχει μεγάλη αναταραχή για την περιφρούρηση των λαϊκών κατακτήσεων.

Ο Μαδούρο, από το ίδιο βράδυ ξέκοψε από εθνικές ενότητες, συνεργασίες κλπ, μιλώντας για “Αντεπανάσταση προ των πυλών” και η Βουλή στις τελευταίες της συνεδριάσεις, με πλειοψηφία Τσαβίστας, εξέλεξε νέο δικαστικό σώμα, ψήφισε την αυτοδιαχείριση από τους εργαζόμενους του τηλεοπτικού καναλιού της Βουλής που απείλησαν να κλείσουν οι αντιτσαβίστας, και πέρασε νόμο που περιορίζει κι άλλο τα μονοπωλιακά κέρδη.

Έγινε έκτακτο Συνέδριο του PSUV (εκεί το Συνέδριο είναι με θητεία, όπως η Κεντρική Επιτροπή) και υπάρχει μια διαρκής αντιπαράθεση με τη Βουλή, δήλωση με τη δήλωση, νόμο με το νόμο.

Το σοβαρότερο από όλα αυτά είναι τα σημάδια δραστηριοποίησης και συμμετοχής του κόσμου, γιατί όπως είπαμε ήδη, το σοκ ήταν δυνατό. Γίνονται καθημερινές συγκεντρώσεις και πορείες, έγιναν και συγκεντρώσεις στήριξης της κυβέρνησης έξω από τα γραφεία του PSUV που ζητούσαν από το Μαδούρο “να φτάσει το μαχαίρι στο κόκκαλο”, να πάρει μέτρα και να κάνει αλλαγές “από πάνω μέχρι κάτω”, να δραστηριοποιήσει περισσότερο το PSUV και να στηριχτεί περισσότερο στον “Μεγάλο Πατριωτικό Πόλο”, το πολιτικό μέτωπο που στηρίζει την κυβέρνηση και αποτελείται από 16 πολιτικούς σχηματισμούς (συμμετέχει και το ΚΚ Βενεζουέλας).

Πρόκειται για μια πολύ ενδιαφέρουσα κατάσταση και για μια οξύτατη σύγκρουση που θα έχει διάρκεια και θα καθορίσει πολλά για τη Βενεζουέλα και την πορεία της Λατινικής Αμερικής γενικότερα. Το σοβαρότερο είναι ότι αυτό αντικειμενικά, βγάζει τον κόσμο στο δρόμο.

Αβάνα, Κούβα – 4/1/2016

Συνεχίζεται
Το πρώτο μέρος εδώ.
Το τρίτο μέρος εδώ

Δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στο atexnos.gr