28 Μαρτίου 2019

Οι Ξένες Επενδύσεις στην Κούβα

Σε συνθήκες παγκόσμιας (καπιταλιστικής) οικονομίας, η προσέλκυση κεφαλαίων στην οικονομία της Κούβας είναι μονόδρομος και όχι μόνο για την Κούβα, αλλά για την μεγάλη πλειοψηφία των χωρών σήμερα. Κεφάλαια διαθέτουν οι κεφαλαιοκράτες, η παγκόσμια οικονομία είναι καπιταλιστική, αλλά ο τρόπος που η κάθε χώρα συμμετέχει στην παγκόσμια οικονομία ή που προσελκύει κεφάλαια για να επενδυθούν στο έδαφός της, είναι ζήτημα όχι χωρίς σημασία.

Ως προς αυτό, η πολιτική κάθε χώρας, το περιβάλλον που διαμορφώνει για την προσέλκυση κεφαλαίων, παίζει καθοριστικό ρόλο. Με άλλα λόγια, ο ρόλος του κράτους, της πολιτικής εξουσίας, καθορίζει τον τρόπο και την έκταση που θα επιδιωχθεί να γίνει αυτό. Εξίσου καθοριστικό ρόλο παίζουν επίσης οι οικονομικές και γεωπολιτικές αντιθέσεις στο σύγχρονο κόσμο και η αξιοποίησή τους.

Στην Κούβα, ο νόμος 118 ο οποίος ρυθμίζει τους όρους των ξένων επενδύσεων, αποτέλεσε αντικείμενο ανοιχτής συζήτησης στον τύπο, στην τηλεόραση, στις διάφορες συνελεύσεις, όπως γίνεται με κάθε κρατική απόφαση που απασχολεί, και φυσικά στο διαδίκτυο και στα κοινωνικά δίκτυα. Όπως μπορούμε να διαπιστώσουμε, οι αναρτήσεις στο διαδίκτυο είναι ανοιχτές στους αναγνώστες για σχολιασμό ακόμα και στην Γκράνμα, επίσημο όργανο του ΚΚ Κούβας.

Οι ξένες επενδύσεις στην Κούβα για τη διετία 2018 – 2019 προγραμματίζεται να ανέλθουν σε 11,6 δις δολάρια, μέσω 525 προγραμμάτων που βρίσκονται σε εξέλιξη και αντιστοιχούν σε ένα ποσοστό 6 - 6,5% του ΑΕΠ της διετίας. Όσον αφορά την προέλευση των ξένων επενδύσεων στη νησί, Κίνα και Ρωσία εμφανίζονται ως οι μεγαλύτεροι εμπορικοί εταίροι και ακολουθούν οι άλλες χώρες. Ένα ακόμα μέτρο σύγκρισης για το ύψος των ξένων επενδύσεων στην Κούβα, είναι η αξία των εμβασμάτων που στέλνουν στο νησί οι Κουβανοί του εξωτερικού, και ανέρχεται περίπου σε 1,5 δις δολάρια το χρόνο.

Με βάση τα παραπάνω μπορούμε να καταλήξουμε σε δύο συμπεράσματα:

1 .Oι επιδιωκόμενες ξένες επενδύσεις στην κουβανική οικονομία αφορούν κυρίως νέες υποδομές και εκσυγχρονισμό των υπαρχόντων.

2. Οι ξένες επενδύσεις που έχουν προσελκυστεί, είναι κάτω από το επιδιωκόμενο, και σε αυτό παίζουν βαρύνοντα ρόλο οι δυσκολίες που θέτει ο βορειοαμερικανικός αποκλεισμός, ιδιαίτερα ο χρηματοπιστωτικός.

Όσο αφορά την ανησυχία για την επίδραση του ξένου κεφαλαίου στην Κούβα, στην τελική, το θέμα είναι τόσο απλό: Σε συνθήκες κυριαρχίας του παγκόσμιου νεοφιλελεύθερου οικονομικού μοντέλου, σε ένα κράτος που το 50%+ του προϋπολογισμού του πηγαίνει στις κοινωνικές δαπάνες, καπιταλισμός δεν χτίζεται.

Η Ειδική Ζώνη Ανάπτυξης του Μαριέλ

Το μεγαλύτερο κομμάτι των ξένων επενδύσεων στο νησί, περνά μέσα από την Ειδική Ζώνη Ανάπτυξης του Μαριέλ (ZEDM). Tο καθεστώς των Ζωνών Ειδικών Ρυθμίσεων στην Κούβα, βασίζεται στον ειδικό νόμο που καθορίζει ότι “Ζώνη Ειδικής Ρύθμισης είναι μία περιοχή του εθνικού εδάφους που κρίθηκε αναγκαίο να επιτραπεί ένας διαφορετικός χειρισμός για λόγους περιβαλλοντικού, ιστορικού, πολιτιστικού, οικονομικού, αμυντικού συμφέροντος , καθώς και ασφάλειας και εσωτερικής τάξης”. Υπάρχουν τρεις τύποι τέτοιων ζωνών: Α) Υψηλής Περιβαλλοντικής, Ιστορικής και Πολιτιστικής Σπουδαιότητας, Β) Οικονομικής Ανάπτυξης, Γ) Αμυντικού Συμφέροντος και Ασφάλειας.

H ZEDM είναι ένα στρατηγικό έργο για την κουβανική οικονομία στο λιμάνι Μαριέλ που βρίσκεται στο δυτικό άκρο του νησιού, σε στρατηγική θέση σε σχέση με την Διώρυγα του Παναμά. Πρόκειται για γιγαντιαία επένδυση που μετατρέπει το Μαριέλ στο μεγαλύτερο σύγχρονο λιμάνι της ευρύτερης περιοχής, με τις μεγαλύτερες αποθήκες (οι αποθήκες του λιμανιού της Αβάνας είναι ήδη οι μεγαλύτερες της Καραϊβικής) και θα λειτουργεί σε κουβανικό έδαφος σαν διεθνές εμπορικό διαμετακομιστικό κέντρο με ειδικό τελωνειακό και φορολογικό καθεστώς, φιλοδοξώντας να προσελκύσει επενδύσεις ξένων κεφαλαίων. Θα συγκεντρώσει όλη την εμπορική κίνηση που διεκπεραιώνεται από το λιμάνι της Αβάνας, το οποίο θα απελευθερωθεί για χρήση αναψυχής και πιθανή τουριστική χρήση. Το συγκεκριμένο έργο εντάσσεται στα πλαίσια των περιφερειακών αναπτυξιακών σχεδίων της Λατινικής Αμερικής και συνδέεται ευθέως με την υπό κατασκευή νέα διώρυγα στην Νικαράγουα.

Οι ΗΠΑ είναι η μεγαλύτερη οικονομική δύναμη του κόσμου. Πραγματοποιούσε, και πιθανά πραγματοποιεί ακόμα, το 80% του διεθνούς εμπορίου από και προς το έδαφός της. Οι αποθήκες των λιμανιών της είναι απαρχαιωμένες και μόνιμα κορεσμένες. Αναγκάζεται να νοικιάζει αποθήκες στον Παναμά και να προ-αποθηκεύει για καιρό τα μεταφερόμενα εμπορεύματα πριν τα διεκπεραιώσει. Το λιμάνι του Mαριέλ θα αποτελέσει ανταγωνιστική λύση για τα καράβια που εκτελούν ναύλους από και προς τις χώρες (εκτός ΗΠΑ) της Αμερικής. Θα είναι σε «απόσταση βολής» από 32 λιμάνια 17 χωρών, καθώς η Κούβα βρίσκεται σε στρατηγική θέση στην είσοδο του Κόλπου του Μεξικού.

Μέχρι το καλοκαίρι του 2015 η Κούβα είχε λάβει πάνω από 300 επίσημες αιτήσεις επενδύσεων για την (ZEDM), προερχόμενες από επιχειρήσεις 30 χωρών, μεταξύ των οποίων, η Κίνα, η Ρωσία, η Ισπανία, η Ιταλία, το Βιετνάμ, η Βραζιλία, το Μεξικό, η Ολλανδία και ο Καναδάς. Μέχρι τον Ιανουάριο του 2017 είχαν λάβει άδεια 19 επιχειρήσεις, 4 αμιγώς κουβανικές, 4 μεικτές και 11 με κεφάλαιο 100% ξένο.

Όσον αφορά το εργατικό δυναμικό των προγραμμάτων της ZEDM, η διευθύντρια της Ζώνης δήλωσε τον Ιανουάριο του 2017 στη Γκράνμα, ότι οι κουβανικές επιχειρήσεις, Almacenes Universales S.A., BIOCUBAFARMA, CUBATABACO, TECNOSIME και empresa Empleadora de la Construcción, έχουν επιφορτιστεί με τις προσλήψεις, καθώς και με ένα σύνολο υπηρεσιών που σχετίζονται με τους ανθρώπινους πόρους. Επιπλέον, τον Δεκέμβριο του 2016, δημοσιεύτηκε η Απόφαση Νο. 21/2016, του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, η οποία καθιερώνει ότι μόνο ένα 15% μάξιμουμ ξένο προσωπικό μπορεί να προσληφθεί από τους χρήστες και τους αντιπροσώπους που δρουν στη Ζώνη, παίρνοντας υπόψη την υψηλή εξειδίκευση του κουβανικού εργατικού δυναμικού και την δυνατότητά του τάχιστης αφομοίωσης των νέων τεχνολογιών.

Έτσι περίπου υλοποιείται η προσέλκυση και πραγματοποίηση των ξένων επενδύσεων στο Μαριέλ, όπου είναι και η μεγάλη πλειοψηφία των ξένων επενδύσεων. Mε το Μαριέλ, που βρίσκεται στην άλλη άκρη του νησιού από εκεί που είναι το Γκουαντάναμο, η Κούβα επιδιώκει να αξιοποιήσει τη φυσική της θέση και να πλασαριστεί ως κέντρο στους περιφερειακούς εμπορικούς δρόμους – μαζί με τη Διώρυγα της Νικαράγουα, το Διηπειρωτικό σιδηρόδρομο κ.α – προσελκύοντας επενδύσεις, φτιάχνοντας υποδομές και παράγοντας προϊόντα απολύτως αναγκαία για το νησί.

Aπόσπασμα του άρθρου με τίτλο: Eίναι “Δούρειος Ίππος” οι ξένες επενδύσεις και η αυτοαπασχόληση στην Κούβα; που δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στο www.kordatos.org και περιλαμβάνεται στην αφιερωματική έκδοση για τα 60 χρόνια της Κουβανικής Επανάστασης του περιοδικού "Μαρξιστική Σκέψη".
Oλόκληρο (pdf): ΕΔΩ

3 σχόλια:

  1. Ετσι ακριβώς ξεκίνησε το 1956 η ΕΣΣΔ να εφαρμόζει σταδιακά νόμους του Καπιταλισμού και μια χαρά χτίστηκε Καπιταλισμός. Το ίδιο ακριβώς θα συμβεί σε μια πορεία στην Κούβα αν οι Κομμουνιστές δεν σταματήσουν αυτή την κατρακύλα παίρνοντας πάλι το πάνω χέρι. Είναι μονόδρομος.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Να πάρουν οι κομμουνιστές το πάνω χέρι στην Κούβα ! Το έχουν κάπου αλλού ?

      Διαγραφή
    2. Να πάρουν οι Κομμουνιστές το πάνω χέρι στην Κούβα για να σώσουν τον Σοσιαλισμό που οικοδόμησαν. Το είχαν στην ΕΣΣΔ μέχρι το 1956 που ξεκίνησε η εφαρμογή νόμων του Καπιταλισμού με την επικράτηση του Οπορτουνισμού που σε μια πορεία κατέστρεψαν τα πάντα. Το ίδιο θα συμβεί και στην Κούβα αν οι Κομμουνιστές δεν πάρουν ξανά τη πλειοψηφία. Τα λόγια του ΤΣΕ ζωντανά και επίκαιρα όσο ποτέ.

      Διαγραφή

Τα πιο διαβασμένα της βδομάδας

Ενδιαφέροντα ιστολόγια