Στις 9 Δεκεμβρίου, έγινε μια παρουσίαση του βιβλίου «Πουέρτο Ρίκο: Η ανεξαρτησία είναι μια αναγκαιότητα» του Rafael Cancel Miranda -που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Pathfinder στα αγγλικά και ισπανικά- σε μια συζήτηση που διοργάνωσε ο εκδοτικός οίκος Διεθνές Βήμα.
Με την εκδήλωση αυτή δόθηκε η ευκαιρία να συζητηθεί η ιστορία της αποικιοκρατίας του νησιού, η τρέχουσα καπιταλιστική κρίση, τις επιπτώσεις του τυφώνα Μαρία, τον αγώνα για ανεξαρτησία και την απελευθέρωση πολιτικών κρατουμένων από τις φυλακές των ΗΠΑ και την επίδραση της κουβανικής επανάστασης στο κίνημα.
ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ - ΒΙΒΛΙΟ MIRANDA - Ο ΤΥΦΩΝΑΣ ΚΑΙ Η ΛΑΙΛΑΠΑ ΤΟΥ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ
 |
| Γ. Τσαλαβούτας |
«Το Πουέρτο Ρίκο ήταν ισπανική αποικία από την άφιξη του Κολόμβου το 1493 μέχρι το 1898, όταν οι Ισπανοί ηττήθηκαν στον ισπανοαμερικανικό πόλεμο. Από τότε το Πουέρτο Ρίκο έγινε αποικία των ΗΠΑ. Από το 1917, όταν ψηφίστηκε ο Νόμος Τζόουνς, οι κάτοικοι του Πουέρτο Ρίκο είναι τυπικά πολίτες των ΗΠΑ, όχι όμως με τα ίδια δικαιώματα. Από το 1952 εγκαινιάστηκε το νέο-αποικιακό καθεστώς του λεγόμενου «Ελεύθερου Συνδεδεμένου Κράτους» (Estado Libre Asociado στα ισπανικά) ή «Κοινοπολιτείας» (Commonwealth of Puerto Rico στα αγγλικά), με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Είναι γνωστό ότι το Πουέρτο Ρίκο ουσιαστικά χρεοκόπησε τον προηγούμενο Μάιο, με δημόσιο χρέος που φτάνει τα 74 δις δολάρια και που ξεπερνά τα 120 δις αν προστεθούν τα χρέη των ασφαλιστικών ταμείων. Η οικονομική ύφεση είχε χτυπήσει το νησί ήδη από το 2006, όταν η κυβέρνηση των ΗΠΑ μείωσε την οικονομική στήριξη και σταδιακά άρχισαν να αποσύρονται οι μεγάλες βιομηχανίες, οι οποίες εγκαταστάθηκαν λόγω των κινήτρων που είχε προσφέρει η διακυβέρνηση Κλίντον, αλλά και του φθηνού και επαρκώς εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού.
Από τις 20 Μαρτίου, η κυβέρνηση Τραμπ είχε τοποθετήσει Επιτροπή Ομοσπονδιακού Δημοσιονομικού Ελέγχου με εκτελεστική διευθύντρια την διαβόητη Νάταλι Γιαρέσκο.
Αυτά έχουν σαν αποτέλεσμα το 46% των κατοίκων να ζει κάτω από τα όρια της φτώχειας και η ανεργία να αγγίζει το 14% (διπλάσιο ποσοστό από τις ΗΠΑ), ενώ το κατά κεφαλή ΑΕΠ υπολείπεται κατά πολύ του μέσου εισοδήματος των ΗΠΑ», εξήγησε ο Τσαλαβούτας.
Την 1/3/1954 οι Rafael Cancel Miranda, Andrés Figueroa Cordero, Irving Flores και Lolita Lebrón, αποφάσισαν να κάνουν μια δυναμική ενέργεια στην Ουάσινγκτον προκειμένου να τραβήξουν την προσοχή της διεθνούς κοινής γνώμης υπέρ της πατρίδας τους. Εισέβαλαν οπλισμένοι στο Καπιτώλιο και άνοιξαν πυρ, τραυματίζονταν 5 μέλη του Κογκρέσου.
Μετά τη δίκη, όπου μεταξύ άλλων κατηγορήθηκαν και για «συνωμοσία για ανατροπή της κυβέρνησης των ΗΠΑ», καταδικάστηκαν σε 81 χρόνια φυλακή οι τρεις άνδρες και σε 56 η κοπέλα.
Τελικά, η διεθνής καμπάνια για την αποφυλάκιση των 5 πορτορικάνων πολιτικών κρατούμενων πέτυχε την αποφυλάκισή τους το 1979.
Ο Μιράντα εξηγεί ότι η ανεξαρτησία για το Πουέρτο Ρίκο δεν είναι απλά ένα όμορφο ιδανικό αλλά μια αναγκαιότητα, γιατί:
Οι νέοι της χώρας στρατεύονται στο στρατό των ΗΠΑ και γίνονται τροφή για τα κανόνια.
Οι εργαζόμενοι δεν μπορούν ποτέ να γίνουν κύριοι του προϊόντος της δουλειάς τους.
Οι ΗΠΑ ελέγχουν πλήρως τη μετανάστευση.
Τα δημοψηφίσματα, τα οποία έτσι κι αλλιώς είναι μη δεσμευτικά, είναι άνευ ουσίας και το μόνο που εξυπηρετούν είναι να προσφέρουν πρόσχημα δημοκρατίας στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Το σαρωτικό πέρασμα του τυφώνα «Μαρία», κατηγορίας 4 με ανέμους ταχύτητας έως 250 χλμ/ω, που ξεκίνησε στις 20 Σεπτεμβρίου και ακολουθήθηκε από ισχυρές βροχοπτώσεις, είχε σαν αποτέλεσμα πολλοί δρόμοι να μείνουν κατεστραμμένοι ή αποκλεισμένοι, το ηλεκτρικό δίκτυο να αχρηστευτεί σχεδόν εξολοκλήρου, εκατομμύρια άνθρωποι να μείνουν χωρίς νερό, φως, και τηλεπικοινωνίες, προβλήματα στα οποία προστίθεται και η έλλειψη καυσίμων. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη καταστροφή τέτοιου είδους από το 1928.
Εκτός από τη δύναμη της φύσης, το νησί του Πουέρτο Ρίκο χτυπήθηκε, ακόμα χειρότερα ίσως, από τη λαίλαπα του καπιταλισμού. Κι αυτό γιατί πάνω στην «αναμπουμπούλα», δεν έχασε την ευκαιρία να κερδοσκοπήσει το καπιταλιστικό κατεστημένο των Ηνωμένων Πολιτειών, μέσω εργολαβιών εκατομμυρίων σε ιδιωτικές εταιρίες για την αποκατάσταση των κατεστραμμένων υποδομών του νησιού».
ΠΟΥΕΡΤΟ ΡΙΚΟ ΚΑΙ ΚΟΥΒΑ
Ο δεύτερος ομιλητής ήταν ο Μ. Μισαηλίδης εκ μέρους του Διεθνούς Βήματος.
 |
| Μ.Μισαηλίδης |
«Έχουμε ιερές ιστορικές, ηθικές και πνευματικές σχέσεις με το Πουέρτο Ρίκο. Εάν υπάρχει έστω και ένας άνθρωπος στο Πουέρτο Ρίκο που να αγωνίζεται για την ανεξαρτησία, το ηθικό και πολιτικό καθήκον μας είναι να τον στηρίξουμε. Καλύτερα να μην έχουμε καμία σχέση με τις ΗΠΑ για εκατό ακόμη χρόνια παρά να εγκαταλείψουμε τα αδέλφια μας στο Πουέρτο Ρίκο», είπε ο Φιντέλ.
Η καταστολή κατά του κινήματος της ανεξαρτησίας συνεχίστηκε καθ’ όλη τη δεκαετία του 1940. Αυτή την περίοδο, ο Φιντέλ Κάστρο, ως ηγέτης της οργάνωσης φοιτητών στην Αβάνα οργανώνει διαδηλώσεις αλληλεγγύης με τον αντι-ιμπεριαλιστικό αγώνα των Πουερτορικανών που καλούν επίσης για την απελευθέρωση του Κάμπος. Τον Μάη του 1948, στο Πουέρτο Ρίκο απαγορεύουν και διώκουν ως κακούργημα την επίδειξη της πουερτορικανικής σημαίας, να τραγουδάς τον εθνικό ύμνο, να γράφει κανείς για την ανεξαρτησία, και την οργάνωση και συμμετοχή σε δημόσιες εκδηλώσεις υπέρ της ανεξαρτησίας.
Κατά τη δεκαετία του 1940, το ιμπεριαλιστικό κεφάλαιο μετέτρεψε το νησί σε μια πλατφόρμα εξαγωγών μεταποιημένων προϊόντων. Πρόκειται για την πρώτη εφαρμογή των maquiladoras όπως τις γνωρίζουμε σήμερα στο Μεξικό, την Κεντρική Αμερική και την Καραϊβική. Μια διαδικασία βιομηχανοποίησης που συνεχίστηκε και τις επόμενες δεκαετίες.
Ο Miranda μαθαίνει για την επανάσταση (στην Κούβα) όταν ήταν στις φυλακές του Αλκατράζ (ΗΠΑ). Άρχισε να μιλάει εκτός από την αναγκαιότητα της ανεξαρτησίας και για τον σοσιαλισμό.
Οι δυο νικηφόροι αγώνες για την ανεξαρτησία του Πουέρτο Ρίκο, με το κλείσιμο των βάσεων τον Μάη του 2003 και η απελευθέρωση του τελευταίου πολιτικού κρατούμενου, του Όσκαρ Λόπεζ, πέρυσι τον Μάη, είναι αποτέλεσμα της μαζικής καμπάνιας στην οποία συμμετείχαν ευρύτερες πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις.
Το κίνημα αγκάλιασε συνδικάτα, οργανώσεις γυναικών, κληρικούς της Καθολικής Εκκλησίας, περιβαλλοντικές οργανώσεις, και κανένα κόμμα ή πολιτική οργάνωση δεν είχε αποκλειστεί. Η νίκη στο Βιέκες ήταν πολύ σημαντική. Η ναυτική βάση των γιάνκηδων ιμπεριαλιστών χρησιμοποιήθηκε για την επέμβασή τους, μεταξύ άλλων, στη Γουατεμάλα το 1954, στο Σάντο Ντομίγκο το 1965, και στη Γρενάδα το 1983. Ο αγώνας τώρα συνεχίζεται εκεί για να δοθεί η γη που συνεχίζουν να κατέχουν οι ΗΠΑ πίσω στους αγρότες.
Σήμερα, η βαθιά οικονομική και κοινωνική κρίση και η ανάπτυξη ενός νέου γύρου εργατικών και αντι-ιμπεριαλιστικών αγώνων έχουν προκαλέσει μια συζήτηση πάνω σε δύο προοπτικές. Μία είναι αυτή που υποστηρίζει ότι ο καπιταλισμός έχει αλλάξει και δεν χρειάζεσαι σήμερα μια επανάσταση αλλά μπορείς μέσα από τους αστικούς θεσμούς, όπως το κοινοβούλιο, και μέσα από μεταρρυθμίσεις να φτάσεις όχι μόνο στην ανεξαρτησία αλλά και στον σοσιαλισμό. Η άλλη είναι η επαναστατική προοπτική της Δεύτερης Διακήρυξης της Αβάνας.
Η Κούβα πραγματοποίησε τον στόχο της «Κραυγής της Γιάρα» κατακτώντας την πραγματική της εθνική κυριαρχία μέσα από την σοσιαλιστική επανάσταση του Γενάρη 1959. Σε συγκέντρωση το 1950, λίγο πριν τον συλλάβουν, ο Αλμπίζου Κάμπος είπε ότι «Η εξέγερση στη Λάρες είναι η αρχή της επανάστασής μας». Πράγματι, ήταν η αρχή ενός αξιοθαύμαστου αγώνα που συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Η δολοφονική καταστολή των γιάνκηδων ιμπεριαλιστών εμπόδισε αυτόν τον αγώνα στο Πουέρτο Ρίκο να είχε μια παρόμοια έκβαση με αυτήν της Κούβας.
Ο Όσκαρ Λόπεζ Ριβέρα, όταν βγήκε από την φυλακή μετά από 36 χρόνια τον Μάη 2017, είπε: «Η κουβανική επανάσταση ήταν και είναι το παράδειγμα που ακολουθούμε στον αγώνα για την ανεξαρτησία. Μια μέρα θα φωνάξουμε μαζί και από τις δυο χώρες: «Ζήτω το ελεύθερο Πουέρτο Ρίκο, ζήτω η ελεύθερη Κούβα!»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου